Mesafeli Sözleşme Nedir?
Mesafeli sözleşmeler, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde yer verilen ve satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dâhil olmak üzere, uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmeleri ifade etmektedir.
Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde Yapılan Önemli Değişiklikler Nelerdir?
Yeni Kavramlar
Yönetmelik ile, tek bir e-ticaret sitesi üzerinden farklı satıcılara ürünlerini satışa sunma imkanı sağlayan e-pazaryerleri ve mesafeli sözleşme kurulmasına imkan tanıyan mecralar tanımlanmıştır.
Halihazırda e-ticaret ve tüketici mevzuatında düzenlenen “aracı hizmet sağlayıcı” (“E-Pazaryeri”) kavramı, “oluşturulan sistem ile uzaktan iletişim araçları vasıtasıyla satıcı/sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden kişiler” tanımı ile Yönetmelik kapsamına dahil edilmiştir.
Ek olarak, E-Pazaryeri’nin mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık etme amacıyla oluşturduğu sistem ise platform olarak tanımlanmıştır.
Ön Bilgilendirme Yükümlülüğü
Hizmet sağlayıcıların (Ör: kendi internet sitesi üzerinden satış yapan veya E-Pazaryeri üzerinden satış yapanlar) ve E-Pazaryeri’nin ön bilgilendirme yükümlülüğü genişletilmiştir.
E-Pazaryeri, ön bilgilendirmede yer alan bilgilerin doğru ve tam olmasından, mesafeli sözleşmenin kurulma biçimine göre tek başına veya satıcı (malı satan) ve sağlayıcı (hizmet sunan) ile birlikte sorumlu olacaktır.
Ön bilgilendirme, -yazılı usule alternatif olarak- e-posta gibi yöntemler ile gönderilebilecektir.
Ön bilgilendirmede, önceden belirtmek ve satıcının anlaştığı taşıyıcının teslim tutarını aşmamak kaydıyla, –ayıplı mallar hariç olmak üzere– tüketicinin iade işlemlerinde iade masrafı tüketici üzerinde bırakılabilecektir. Bu durumda, tüketicinin talebi üzerine iade masrafı, kendisine iade edilecek mal veya hizmet bedelinden mahsup edilebilecektir.
Cayma Hakkı
Tüketici; satın aldığı malı herhangi bir gerekçe göstermeksizin iade niyetiyle öne sürebildiği cayma hakkını kullandığını E-Pazaryerine iletebilecektir.
Mevcut Yönetmelik uyarınca cayma hakkı bildiriminin her ne kadar direkt olarak satıcı veya sağlayıcıya yapılması gerekmekte ise de, bu bildirimin artık aracı hizmet sağlayıcıya da yapılabileceği ve aracı hizmet sağlayıcının bu süreçler için bir sistem kurması gerektiği yükümlülük altına alınmıştır. Buna göre kendisine iade talebi gelen sağlayıcı veya satıcı ile aracı hizmet sağlayıcı, bu durumu derhal diğer sağlayıcı veya satıcı ile aracı hizmet sağlayıcıya bildirmekle yükümlüdür.
Değişiklik sonrası, cayma hakkı sonrasında satıcı ve sağlayıcıların cayma hakkına konu tüm ürün bedellerinin tek seferde ve herhangi bir masraf olmaksızın iadesine konu 14 günlük sürenin başlayacağı tarihin tespiti için de ikili bir ayrıma gidilmiştir. Buna göre müşterinin ürünü; (i) iade için öngörülen taşıyıcıya vermesi durumunda süre taşıyıcıya teslim anında, (ii) iade için öngörülenden başka bir taşıyıcıya vermesi durumunda süre satıcıya teslim anında başlayacaktır.
Malın/ürünün müşteriye tesliminden önce cayma hakkının kullanılması durumunda süre cayma hakkının bildirildiği anında başlayacaktır.
Aracı hizmet sağlayıcı yukarıda yer alan 14 günlük iade süreçlerinden, bedelin tahsiline aracılık ettiği durumlarda, satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsil olarak sorumludur.
E-Pazaryeri
Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde; (i) yukarıda belirtilen niteliklere sahip sistemi kurmak ve tüketici işlemlerinin kayıtlarını 3 yıl boyunca tutmak, (ii) aracılık hizmetine ilişkin mesafeli sözleşmeye aykırı uygulamalar ile satıcı veya sağlayıcının mevzuata aykırı davranmasına sebep olmamak, (iii) satılan mal veya hizmete ilişkin platformdaki reklam ve tanıtımlarda taahhüt edilen bilgiler ile ön bilgilendirmedeki zorunlu hususları uyumlu kılmak ve gerekirse ispatlamak, ve (iv) satıcı veya sağlayıcının onayı olmaksızın düzenlediği kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışların gereğini yerine getirmekten sorumlu tutulmuştur.
Diğer Hususlar
Aracı hizmet sağlayıcının, satıcının ve sağlayıcının onayı olmaksızın yapılan kampanyalardan veya indirimli satışlardan doğan taahhütlerin karşılanmaması durumunda oluşan zararlardan aracı hizmet sağlayıcı sorumlu olacaktır.
Cayma hakkının istisnaları genişletilmiş ve başlıca; Karayolları Trafik Kanununa göre tescili zorunlu olan tanışınırlar ve insansız hava araçlarına, müşterilere teslimi gerçekleştirilmiş olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara, canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluyla akdedilen, tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum ya da montajı yapılanlara ilişkin sözleşmeler de bu kapsama dahil edilmiştir.
- Yapılan değişiklik ile ön bilgilendirme, mal teslimi ve cayma hakkı ile ilgili yenilikler ve aracı hizmet sağlayıcılara birtakım ek yükümlülükler getirilmektedir.
- Değişiklik Yönetmeliği’nde yer alan, ödemenin kredi kartı ile yapıldığı ve tüketicinin cayma hakkını kullandığı hallerde iadenin tek seferde yapılmasına ilişkin düzenleme 01.01.2023; diğer düzenlemeler ise 01.10.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.